A - SİGORTANIN
KAPSAMI
A.l. Sigortanın Konusu
Bu
sigorta ile poliçede belirlenen sigortalı yerde hırsızlık veya hırsızlığa
teşebbüsün;
1.1. Kırma, delme, yıkma, devirme ve zorlamayla
girilerek,
1.2. Araç, gereç veya bedeni çeviklik sayesinde tırmanma veya
aşma suretiyle girilerek,
1.3. Kaybolan, çalınan veya haksız yere elde
edilen asıl anahtarla veya anahtar uydurarak veya başka aletler veya şifre
yardımıyla kilit açma suretiyle girilerek,
1.4. Sigortalı yerlere gizlice
girip saklanarak veya kapanarak,
1.5. Öldürme, yaralama, zor ve şiddet
kullanma veya tehditle, yapılması halinde sigortalı kıymetlerde doğrudan meydana
gelen maddi kayıp ve zararlar, teminat altına alınmıştır.
Teminat
poliçede belirtilmek şartıyla yukarıda sıralanan riziko gruplarından sadece biri
veya birkaçı için de verilebilir.
A.2. Sigorta Bedelinin
Kapsamı
Sigortalıya ve kendisiyle birlikte sürekli oturanlara ve
çalışanlarına ait sigortalanabilir kıymetler sigorta kapsamı
içindedir.
Sigortalı yerlerde bulunan sigorta konusu
kıymetler;
a) Nitelikleri bakımından madde veya gruplara ayrılmış ise bu
madde ve gruplardan herhangi birinin içine giren,
b) Tek bir sigorta
bedelinde belirtilmiş ise bu bedele ilişkin tanımın içine giren,
her şey
poliçede ayrıca belirtilmiş olsun olmasın sonradan edinilmiş olsa dahi sigorta
teminatı kapsamı içindedir.
Hırsızlık eylemini gerçekleştirmek amacıyla
sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerlere girilmesi veya bu yerlerin açılması
esnasında verilecek tahribat da sigorta teminatı kapsamındadır.
Sigorta
sözleşmesine, teminat altına alınacak kıymetlerin muhafazası için özel hükümler
konabilir. Bu takdirde sigortacı, sözkonusu kıymetlerin sigorta sözleşmesinde
öngörülen şekillerde saklanmadığını ispat etmedikçe tazminat ödemekten
kaçınamaz.
A.3. Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil
Edilebilecek Kıymetler
Aşağıda sayılanlar teminat kapsamı
dışındadır. Ancak sigorta bedellerinin poliçede ayrıca belirtilmesi kaydıyla ek
sözleşme ile teminat kapsamı içine alınabilirler:
3.1. Kürk ve ipek halı
ile sanat veya antika değeri olan tablo, kolleksiyon, heykel, biblo, resim,
kitap, gravür, yazı, halı ve benzerleri,
3.2. Model, kalıp, plan ve
kroki, ihtira beratı, ticari defter ve benzerleri,
3.3. Sigorta
sözleşmesine konu olan yerler dahilinde bulunan kara, deniz ve hava araçları ile
bunların yükleri,
3.4. İşyeri ile bağlantısı olmayan vitrinlerde
sergilenen mallar,
3.5. Nakit, hisse senedi, tahvil ve kıymetli kâğıt
ile altın, gümüş ve sair kıymetli maden ile bunlardan mamul eşya, mücevher,
değerli taş, inci ve benzerleri,
3.6. Sigortalıya, kendisiyle birlikte
oturanlara ve çalışanlarına ait olmayıp da sigorta sözleşmesinde gösterilen
yerde bulunan mallar,
3.7. Konutlarda bulunan ve sigorta bedellerinin
toplam sigorta bedelinin aşağıda belirtilen oranları aşan kısımları,
a)
Sanat veya antika değeri olan tablo, kolleksiyon, heykel, biblo, resim, kitap,
gravür, yazı, halı ve benzerlerinin sigorta bedellerinin toplam sigorta
bedelinin %5'ini aşan kısmı,
b) Altın, gümüş ve sair kıymetli maden ile
bunlardan mamül eşya, mücevher, değerli taş, inci ve benzerlerinin sigorta
bedellerinin toplam sigorta bedelinin %5'ini aşan kısmı,
c) Aksam ve
teferruatları da dahil olmak üzere bilgisayar, video, video çekicisi, telsiz,
televizyon, radyo, pikap, teyp, müzik seti, fotoğraf makinesi, film makinesi
(gösterme veya çekme), dürbün ve mikroskopların sigorta bedellerinin toplam
sigorta bedelinin % 10'unu aşan kısmı,
d) Kürk ve ipek halıların sigorta
bedellerinin toplam sigorta bedelinin % 10'unu aşan kısmı.
Sigorta
sözleşmesine, yukarıdaki fıkraya göre teminat altına alınacak eşya1arın
muhafazası için özel hükümler konabilir. Bu takdirde sigortacı, sözkonusu
eşyaların sigorta söz1eşmesinde öngörülen şekillerde saklanmadığını ispat
etmedikçe tazminat ödemekten kaçınamaz.
A.4. Ek Sözleşme ile
Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Haller
Aşağıdaki hallerden
herhangi birinin varlığını fırsat bilerek yapılan hırsızlık, yağma ve suçlara
teşebbüsten kaynaklanan zararlar sigorta teminatının dışında olup ancak ek
söz1eşme yapılarak teminat kapsamı içine alınabilirler:
4.1. Sigorta
söz1eşmesinde gösterilen yerlerin içinde ara1ıksız 30 günden fazla kimse
bulunmaması,
4.2. Poliçede gösterilen yerlerde bulunan kıymetlerin, bu
yerlerden taşınması ve bu yerlerin dışındaki adreslerde tutulması,
4.3.
Grev, lokavt, kargaşalık ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati
hareketler,
4.4. Yangın, yıldırım, infilak, deprem, yanardağ püskürmesi,
seylap, fırtına, yer kayması, kar ağırlığı,
4.5. Sigortalının hizmetinde
bulunan kimselerce yapılan hırsızlık ve tahribat,
4.6. Kıyafet
değiştirerek veya selahiyetli olmaksızın sıfat takınarak yapılan
hırsızlık1ar,
4.7. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen
terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve
etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler
sonucunda meydana gelen zararlar
A.5. Teminat Dışında Kalan
Haller
Aşağıdaki haller sigorta teminatının
dışındadır:
5.1. Savaş, istila, düşman hareketleri, iç savaş, ihtilal,
ayaklanma ve askeri hareketlerden yararlanılarak yapılan hırsızlık, yağma ve bu
suçlara teşebbüsten kaynaklanan zararlar,
5.2. Herhangi bir nükleer
yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara
atfedilen sebeplerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyon veya radyo-aktif
bulaşma ya da bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerden
yararlanılarak yapılan, hırsızlık, yağma ve tahribat (Bu bentte geçen yanma
deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını da
kapsayacaktır).
5.3. Kamu otoritesi tarafından sigortalı şeyler üzerinde
yapılacak tasarruflardan yararlanılarak yapılan hırsızlık, yağma veya bu suçlara
teşebbüsten kaynaklanan zararlar,
5.4. Sigortalıyla birlikte yaşayan
veya birlikte oturan kimseler tarafından yapılan hırsızlık ve
tahribat,
5.5. Hırsızların neden olacağı yangın, infilak ve dahili su
zararları,
5.6. Envanter açıkları.
A.6. Eksik
Sigorta
Aksi kararlaştırılmadıkça, poliçede belirtilen sigorta
bedeli sigorta edilen menfaatin hasara uğradığı andaki değerinden düşük olduğu
takdirde, tazminat sigorta bedeli ile sigorta değeri arasındaki orana göre
ödenir.
Sigortalı veya sigorta ettiren, sigorta sözleşmesini yukarıdaki
oran gözönüne alınmaksızın sigorta bedelini aşmayan zararın tamamının sigortacı
tarafından ödeneceği şeklinde değiştirebilir. Sigortalı veya sigorta ettiren
sözleşmeyi bu şekilde değiştirdiğini, rizikonun gerçekleşmesinden önce, noter
protestosu ile sigortacıya bildirdiği takdirde, bildirim gününden sonra gelen
günden itibaren sözleşme hükümleri, kendiliğinden sigortacının sigorta bedelini
aşmayan zararın tamamından sorumlu olacağı şeklinde değiştirilmiş olur.
Sigortalı prim farkını esas primin ödenmesine ilişkin hükümler uyarınca
öder.
A.7. Aşkın Sigorta
Sigorta bedeli veya
sigortacının zarar dolayısıyla ödemeyi kararlaştırdığı miktar, sigorta olunan
menfaatin değerini aşarsa sigortanın bu değeri aşan kısmı
geçersizdir.
Sigorta süresi içinde haberdar olan sigortacı bu durumu
sigortalıya ihbar eder ve sigorta bedelini ve primin bu aşkın bedele ait kısmını
indirir ve fazlasını sigortalıya iade eder.
A.8.
Muafiyet
Sigorta bedelinin belli bir yüzdesine kadar olan
hasarların veya hasarın belli bir yüzdesinin ve/veya miktarının sigortacı
tarafından tazmin edilmeyeceği kararlaştırılabilir.
Bu şekilde
belirlenen muafiyet oranları veya tutarları poliçede
belirtilir.
A.9. Sigortanın Başlangıcı ve
Sonu
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak
yazılan tarihlerde aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat
12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
B -HASAR
VE TAZMİNAT
B.l. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde
Sigortalı veya Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri
Sigortalı veya
sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine
getirmekle yükümlüdür.
1.1. Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten
itibaren beş iş günü içinde sigortacıya bildirimde bulunmak.
1.2.
Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiğinde, durumu derhal yetkili makamlara
bildirmek ve çalınanlar arasında kıymetli evrak varsa dolaşımını ve ödenmesini
önlemek için ilgili yerlere derhal başvuruda bulunmak,
1.3. Sigortalı
değilmişçesine gerekli koruma önlemlerini almak ve bu amaçla sigortacı
tarafından verilen talimata elinden geldiği kadar uymak,
1.4. Zorunlu
haller dışında, rizikonun gerçekleştiği yer veya kıymetlerde bir değişiklik
yapmamak,
1.5. Sigortacının isteği üzerine rizikonun gerçekleşmesi
nedenlerini ayrıntılı şekilde belirlemeye, zarar miktarı ile delilleri saptamaya
ve rücu hakkının kullanılmasına yararlı, sigorta ettiren için sağlanması mümkün
gerekli bilgi ve belgeleri gecikmeksizin sigortacıya vermek,
1.6.
Zararın tahmini miktarını belirten, yazılı bir bildirimi makul ve uygun bir süre
içinde sigortacıya vermek,
1.7. Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu
haklarının saptanması için sigortacının veya yetkili kıldığı temsilcilerinin
sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerlerde, sigortalı kıymetlerde ve bunlarla
ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere izin
vermek,
1.8. Sigorta konusu ile ilgili başka sigorta sözleşmeleri varsa
bunları sigortacıya bildirmek.
B.2. Koruma
Önlemleri
Sigortalı veya sigorta ettiren, sigorta poliçesiyle
temin olunan rizikoların gerçekleşmesinde zararı önlemeye, azaltmaya ve
hafifletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür. Alınan önlemlere ilişkin
giderler, bu önlemler faydasız kalmış olsa bile, sigortacı tarafından ödenir.
Eksik sigorta varsa, sigortacı bu giderleri sigorta bedeliyle sigorta değeri
arasındaki orana göre öder.
B.3. Zararın
Tespiti
Sigortalı kıymetlerin çalınması ya da hırsızlığa
teşebbüs edilmesi sonucunda sigortalı kıymetlerde ve bulunduğu yerde meydana
gelen zararın miktarı taraflar arasında yapılacak anlaşmayla tespit
edilir.
Taraflar zarar miktarında anlaşamadıkları takdirde, zarar
miktarının tayini, hakem-bilirkişilerce aşağıdaki esaslara uyulmak suretiyle
saptanır ve sigortacıdan tazminat talep edilmesi veya sigortacının dava edilmesi
halinde zarar miktarıyla ilgili hakem-bilirkişi raporu tazminatın saptanmasına
esas teşkil eder. Şu kadar ki, tek hakem-bilirkişi seçilmiş ise atandığı
tarihten itibaren, diğer hallerde ise üçüncü hakem-bilirkişinin seçilmesinden
itibaren en geç üç ay içerisinde ve her halükarda rizikonun gerçekleştiği
tarihten itibaren altı ay içerisinde raporun tebliğ edilmemesi halinde taraflar
zarar miktarını her türlü delille ispat edebilirler.
Taraflar,
uyuşmazlığın çözümü için tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde,
taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini seçer ve bu hususu noter eliyle
diğer tarafa bildirir. Taraflarca seçilen hakem-bilirkişiler ilk toplantı
tarihinden itibaren yedi gün içerisinde ve incelemeye geçmeden önce, bir üçüncü
hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi
ancak taraflarca seçilen hakem-bilirkişilerin anlaşamadıkları hususlarda,
anlaşamadıkları hadler içinde kalmak suretiyle, diğer hakem-bilirkişilerle
birlikte tek bir rapor halinde karar vermeye yetkilidir. Hakem-bilirkişi raporu
taraflara aynı zamanda tebliğ edilir.
Taraflardan herhangi biri, diğer
tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içinde hakem-bilirkişisini seçmez
yahut taraflarca seçilen hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişinin seçimi
konusunda yedi gün içinde anlaşamazlarsa, üçüncü hakem-bilirkişi taraflardan
birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili
mahkeme tarafından uzman kişiler arasından seçilir.
Hakem-bilirkişilere,
uzmanlıklarının yeterli olmadığı nedeniyle itiraz olunabilir. Hakem-bilirkişinin
kimliğinin öğrenilmesinden sonra yedi gün içerisinde kullanılmayan itiraz hakkı
düşer.
Hakem-bilirkişi ölür, görevden çekilir veya reddedilir ise,
yerine aynı usule göre yenisi seçilir ve göreve kaldığı yerden devam
olunur.
Hakem-bilirkişiler, zarar miktarının saptanması konusunda
gerekli görecekleri deliller ile sigortalı şeylerin rizikonun gerçekleşmesi
sırasındaki değerini saptamaya yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar
yerinde incelemede bulunabilirler.
Hakem-bilirkişilerin veya üçüncü
hakem-bilirkişinin zarar miktarı konusunda verecekleri karar kesindir, tarafları
bağlar.
Hakem-bilirkişi kararlarına ancak tespit edilen zarar
miktarının, gerçek durumdan önemli şekilde farklı olduğu anlaşılır ise itiraz
edilebilir ve bunların iptali, kararın tebliğ tarihinden itibaren yedi gün
içinde rizikonun gerçekleştiği yerdeki ticaret davalarına bakmaya yetkili
mahkemeden istenebilir.
Taraflar kendi seçtikleri hakem-bilirkişilerin
ücret ve masraflarını öderler. Tek hakem-bilirkişinin veya üçüncü
hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya
ödenir.
Zarar miktarının saptanması bu sözleşmede ve mevzuatta mevcut
hüküm ve şartları ve bunların ileri sürülmesini etkilemez.
B.4.
Tazminatın Hesabı
Sigorta tazminatının hesabında sigortalı
kıymetlerin rizikonun gerçekleşmesi, anındaki tazmin değeri esas tutulur.
Sigorta tazmin değeri aşağıdaki şekilde hesaplanır.
Ticari emtiada,
rizikonun gerçekleşmesinden bir önceki iş günü piyasa alım fiyatı esas
tutulur.
Fabrika ve imalathanelerde imal halinde bulunan maddelerde,
rizikonun gerçekleşmesinden bir iş günü önceki piyasa fiyatına göre hammadde ve
malzemenin satın alınması için ödenecek bedellere o güne kadar yapılan imal
masrafları ve genel giderlerden gereken payın eklenmesi suretiyle hesaplanır.
Ancak bu suretle saptanan tazmin değeri, hiçbir zaman bu maddelerin mamüllerinin
rizikonun gerçekleşmesinden bir işgünü önceki piyasa alım fiyatını
geçemez.
Ham ve mamul maddeler, fabrika ve imalathanelerin ister içinde
veya eklentisinde, ister diğer herhangi bir yerinde bulunsun bu madde hükümleri
bakımından ticari emtiadan sayılır.
Her türlü makine ve tesisat,
alet-edevat ve demirbaşlarda, yenilerinin satın alınması için ödenecek bedel
esas tutulur. Ancak, bu bedelden eskime ve aşınma ve başka sebeplerden ileri
gelen kıymet eksilmeleri düşüleceği gibi yenilerinin randıman ve nitelik
farkları varsa bu farklar da dikkate alınır.
Her türlü ev eşyası ve
kişisel eşyada, yenilerinin satın alınması için ödenecek bedel esas tutulur.
Ancak bu bedelden, eskime ve aşınma ve başka sebeplerden ileri gelen kıymet
eksilmeleri indirilir.
Sigorta sözleşmesinin yapılması sırasında veya
sigorta süresi içinde; sigorta konusu kıymetin tazmin değeri sigorta ettiren ve
sigortacının mutabakatıyla seçtikleri bilirkişiler tarafından saptanır ve
taraflarca kabul olunursa bu değere taraflarca itiraz
olunamaz.
Mutabakatlı değer esasıyla yapılacak sözleşmeler için
saptanacak değer listesi en çok bir yıllık sigorta süresi için
geçerlidir.
Bilirkişi masrafı, sözleşmeyi mutabakatlı değer esasıyla
isteyen tarafa aittir. Ticari emtia üzerine mutabakatlı değer esasıyla sözleşme
yapılamaz.
Kıymetli evrakın değeri, hırsızlık gününden bir evvelki günün
borsa, yoksa piyasa veya rayiç fiyatına göre tesbit edilir.
Kıymetli
evrakın iptal veya başka bir suretle yerlerine ikamesi mümkün olduğu takdirde,
tazmin edilecek bedel ikame masraflarıdır. Paralarda, paranın nominal
değeridir.
Sigortacının sorumluluğu; sigortalı şeylerin hepsi için tek
bir bedel öngörülmüş ise bu bedelle, sigortalı şeyler nitelikleri bakımından
madde veya gruplara ayrılmış ise bu madde ve gruplarla ilgili bedellerle
sınırlıdır.
B.5. Tazminatın Ödenmesi
Sigortalı
kıymetler birden çok kez sigorta edilmişse, tazminat miktarının yasa ve bu
poliçe hükümlerine göre saptanmasından sonra sigortacı payına düşen kısmı
öder.
Sigortacı belirlenen tazminatı, rizikonun gerçekleştiğini
belirleyen bilgi ve belgelerin kendisine ulaşmasından itibaren en geç 30 gün
içerisinde sigortalıya ödemek zorundadır.
Sigortacı, parayı ve kıymetli
evrakı aynen ikame suretiyle de tazmin edebilir.
Ancak, hisse senedi ve
tahvillerle diğer kıymetli evrakta ikame masrafları söz konusu ise sigortalı
ikame işlerini takip ederek bu işlemin en kısa zamanda yapılmasını sağlar. Aksi
takdirde doğacak zarardan sigortalı sorumlu olacaktır.
Sigortalı veya
sigorta ettiren hakkında soruşturma açılmış ise bu soruşturmanın tamamlanmasına
kadar sigortacı tazminat ödemesini bekletebilir. Çalınmış olan şeyler kısmen
veya tamamen bulunmuş ise, sigorta ettiren veya sigortalı durumu derhal
sigortacıya bildirmekle yükümlüdür.
Bulunma, tazminatın ödenmesinden
önce olmuşsa, sigorta ettiren bunları geri almak zorundadır.
Bulunma
tazminatın ödenmesinden sonra olmuşsa, sigortalı bulunan şeyin değerini ödeyerek
ya geri alır ya da bulunan şeylerin mülkiyetini sigortacıya
devreder.
Geri alınma durumunda, bulunan şeylerde çalınma dolayısıyla
bir kıymet eksilmesi meydana gelmiş ise, sigortacı bu zararı ödemek
zorundadır.
B.6. Tazminat Hakkının Eksilmesi veya
Düşmesi
Sigortalı veya sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi
halindeki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar miktarında bir
artış olursa, sigortacının ödeyeceği tazminattan bu şekilde artan kısım
indirilir.
Sigortalı veya sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesine
kasden sebebiyet verir veya zarar miktarını kasden artırıcı eylemlerde
bulunursa, bu poliçeden doğan talep hakları düşer.
B.7. Hasar ve
Tazminatın Sonuçları
Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca
hukuken sigortalı yerine geçer. Sigortalı veya sigorta ettiren, sigortacının
açabileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeğe
zorunludur.
Sigorta edilmiş rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar
meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde,
sigorta bedeli, rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren, ödenen tazminat
tutarı kadar eksilir. Sigorta bedelinin madde veya gruplara ayrılmış olması
hallerinde de aynı yöntem uygulanır.
Sigorta bedelinin eksildiği
hallerde, sigorta ettirenin istediği tarihten itibaren gün esası ile prim
alınmak suretiyle sigorta bedeli eski miktarına yükseltilebilir.
Kısmi
hasarlarda, taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar
fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. Feshin hüküm ifade
ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve
fazlası geri verilir.
C- ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun
Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Sigorta priminin
tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit)
akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir.
Aksi kararlaştırılmadıkça prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim
edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön
yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle
ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim
edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu
temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde de ödemediği takdirde sigorta
sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş
olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının sorumluluğunun başlayacağının
kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk onbeş gününde sigortacının
sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı
takdirde, taksitlerin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları
poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene
bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya
da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini
vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren,
prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği
takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın
durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam
eder. Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim
borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın
feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun
gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle
yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir.
Bu
madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde,
sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim, gün esası
üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade
edilir.
C.2. Sigortalı veya Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı
Sırada Beyan Yükümlülüğü
Sigorta sözleşmesi, sigorta ettirenin
teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanılarak
akdedilmiştir.
Sigorta ettirenin beyanı gerçeğe aykırı veya eksik olması
dolayısıyla, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla
yapmasını gerektirecek hallerde sigortacı, durumu öğrendiği tarihten itibaren
bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak aynı süre
içinde prim farkını talep edebilir.
Sigortalı veya sigorta ettiren,
talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde
sözleşme feshedilmiş olur.
Cayma veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe
kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri
verilir.
Sigortalı veya sigorta ettirenin kasıtlı davrandığı anlaşıldığı
takdirde sigortacı, riziko gerçekleşmiş olsa bile sözleşmeden cayabilir,
tazminatı ödemez ve prime hak kazanır.
Sigortalı veya sigorta ettirenin
kasdı bulunmadığı durumlarda rizikonun, sigortacı durumu öğrenmeden önce veya
sigortacının cayabileceği ve feshedebileceği ya da caymanın veya feshin hüküm
ifade etmesi için geçecek sürede gerçekleşmesi halinde, sigortacı tazminatı
tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana
göre öder.
Süresinde kullanılmayan cayma veya prim farkını talep etme
hakkı düşer.
C.3. Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde İhbar
Yükümlülüğü ve Sonuçları
Sigorta ettiren, sigortacının izni
olmadan sözleşmenin yapılmasından sonra sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerde ya
da kullanış tarzında, teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde
belirtilene nazaran değişiklik yaptığı takdirde, bu durumu sigortacıya sekiz gün
içinde bildirmekle yükümlüdür.
Değişiklik, sigortacının sözleşmeyi
yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise,
sigortacı sekiz gün içinde sözleşmeyi fesheder yahut prim farkını talep etmek
suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren, talep edilen
prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşme
feshedilmiş olur.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin
primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri
verilir.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme
hakkı düşer.
Sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerlerin veya kullanma
şeklinin, teklifname teklifname yoksa poliçe ve eklerinde belirtilene nazaran
değiştirildiğini öğrenen sigortacı, sigorta sözleşmesinin yürürlükte kalmaya
devam etmesine razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih hakkı
düşer.
Değişiklik, rizikoyu hafifletici nitelikte ve daha az prim
ödenmesini gerektirir hallerden ise sigortacı, bu değişikliğin yapıldığı
tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre
hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir.
Sigortacının
sözleşmeyi bu değişiklere göre yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını
gerektiren hallerde:
a) Sigortacı durumu öğrenmeden önce,
b)
Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde,
c) Fesih
ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde,
riziko
gerçekleşirse, sigortacı, tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk
ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder.
C.4. Birden
Çok Sigorta
Sigortalanmış şeyler üzerine sigorta ettiren başka
sigortacılarla aynı rizikolara karşı ve aynı süreye rastlayan başka sigorta
sözleşmesi yapacak olursa, bunu tüm sigortacılara derhal bildirmekle
yükümlüdür.
Sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde
sözleşmeyi feshedebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı
düşer.
C.5. Menfaat Sahibinin veya Zilyedlik Durumunun
Değişmesi
Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin veya
zilyedlik durumunun değişmesi halinde (ölüm hali hariç) sigorta sözleşmesi
münfesih olur.
Ölüm halinde ise, sigorta ettiren ve sigortanın varlığını
öğrenen yeni hak sahibi durumu 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle
yükümlüdür.
Sigortacı değişikliği, yeni hak sahibi de sigortanın
mevcudiyetini öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sözleşmeyi
feshedebilir.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin
primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası yeni hak sahibine geri
verilir.
Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer.
Sigortalı
kıymetlerin maliğinin değişmesi anında ödenmesi gerekli prim borçlarından,
sigorta ettiren ile fesih hakkını kullanmayan yeni hak sahibi müteselsilen
sorumludur.
Sigortalı kıymetlerin şeylerin sahibinin ölümüyle, varsa
ödenecek prim borcundan kanuni varisleri sorumludur veya iade edilecek primi
alma hakkı sigortalının kanuni varislerine aittir.
C.6. Sigortalı
Yerde Değişiklik
Sigortalı kıymetlerin kısmen veya tamamen yeri
değiştiğinde C.3. maddesi hükümleri uygulanır.
C.7.
İhbarlar
Sigortalının veya sigorta ettirenin bildirimleri
sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye,
noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigortacının bildirimleri
de sigortalının veya sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine veya bu
adres değişmişse son bildirilen adresine aynı surette yapılır.
Taraflara
imza karşılığında elden verilen mektup, telgraf, teleks veya faks ile yapılan
bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Sigortacı tarafından
yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün
sonra öğleyin saat 12:00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise
postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat, 12:00'de hüküm
ifade eder.
C.8. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı
Tutulması
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu
sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigortalıya veya sigorta ettirene ait olarak
öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan
sorumludurlar.
C.9. Yetkili Mahkeme
Sigorta
sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak
davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine
aracılık yapan acentenin ikametgâhının bulunduğu veya rizikonun gerçekleştiği
yerdeki, sigortacı tarafından açılacak davalarda ise davalının ikametgâhının
bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemeleridir.
C.10.
Zamanaşımı
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda
zamanaşımına uğrar.
C.11. Özel Şartlar
Sözleşmeye
bu genel şartlara aykırı olmamak kaydıyla özel şartlar konulabilir.
Son
Düzenleme Tarihi: 05 Eylül 2006
- Cam Kırılmasına Karşı Sigorta Genel Şartları
- Elektronik Cihaz Sigortaları Genel Şartları
- Emtea Nakliyat Sigortası Genel Şartları
- Hırsızlık Sigortası Genel Şartları
- İnşaat Sigortası Genel Şartları (Bütün Riskler)
- Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları
- Kefalet Sigortası Genel Şartları
- Kıymet Nakliyat Poliçesi Umumi Şartları
- Makina Kırılması Sigortası Genel Şartları
- Montaj Sigortaları Genel Şartları